VII EUROPEJSKI TYDZIEŃ PROFILAKTYKI NOWOTWORÓW GŁOWY I SZYI 16 - 20 WRZEŚNIA 2019

W ramach kampanii profilaktyczno-informacyjno-edukacyjnej Make Sense w dniach 16-20 września 2019 roku odbędzie się VII Europejski Tydzień Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi pod hasłem Po stronie przeżycia. W ramach tej kampanii społecznej po raz kolejny w polskich szpitalach przychodniach prowadzone będą bezpłatne badania i działania edukacyjne, mające na celu zwiększyć świadomość opinii publicznej na temat zagrożeń wynikających z nowych zachorowań na nowotwory głowy i szyi oraz spotkania z decydentami mającymi wpływ na ochronę zdrowia. Szczegóły na ten temat znajdą Państwo na stronie https://oppngis.pl/o-kampanii/.

W Polsce kampania prowadzona jest przez Polskie Towarzystwo Nowotworów Głowy i Szyi, organizację naukową, skupiającą specjalistów z wielu dziedzin medycyny prowadzących opiekę nad chorymi z nowotworami głowy i szyi. Towarzystwo jest członkiem EHNS oraz ściśle współpracuje z International Federation of Head & Neck Oncologic Societies (IFHNOS). Inicjatorem Kampanii w Polsce jest prof. dr hab. n. med. Wojciech Golusiński, Kierownik Katedry i Kliniki Chirurgii Głowy, Szyi i Onkologii Laryngologicznej WCO w Poznaniu, Twórca Ogólnopolskiego Programu Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi, Prezydent European Head and Neck Society.

 

W ramach kampanii „Zrozumieć Nowotwory Głowy i Szyi” będą prowadzone następujące wydarzenia:

- 16 września: Dzień medialny – Konferencja prasowa inaugurująca Tydzień Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi w Warszawie, promująca Ogólnopolski Program Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi, przedstawiająca pozytywne historie pacjentów po leczeniu onkologicznym oraz zachęcająca do skorzystania z  bezpłatnych badań specjalistycznych.

- 17 września: Dzień współpracy z osobami mającymi wpływ na ochronę zdrowia w Polsce – Debata pod nazwą „Nowotwory głowy i szyi – wsparcie instytucjonalne w trakcie i po zakończonym leczeniu” w Wielkopolskim Centrum Onkologii.

- 18 września: Dzień badań profilaktycznych oraz Warsztatów szkoleniowych dla pielęgniarek środowiskowych w ramach Ogólnopolskiego Programu Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi – bezpłatne badania, mające na celu zwiększenie wykrywalności nowotworów głowy i szyi. Lista ośrodków prowadzących badania profilaktyczne w Polsce pod adresem https://oppngis.pl/osrodki-realizujace-badania/.

Na badania mogą zgłosić się nie tylko mieszkańcy Poznania, ale również osoby zamieszkujące województwo wielkopolskie, lubuskie i zachodniopomorskie w wieku 40-65 lat, które zaobserwowały  u siebie charakterystyczne objawy laryngologiczne, m.in. takie jak: pieczenie języka, niegojące się owrzodzenie oraz/lub czerwone albo białe naloty w jamie ustnej, ból gardła, przewlekła chrypka, guz na szyi, ból w trakcie połykania oraz/lub problemy z połykaniem, jednostronna niedrożność nosa oraz/lub krwawy wyciek z nosa. Z badań mogą skorzystać również osoby znajdujące się w grupie podwyższonego ryzyka – osoby palące, nadużywające alkoholu, narażone na zakażenie wirusem HPV, a także genetycznie obciążone, które miały przypadki zachorowalności na nowotwory głowy i szyi w rodzinie. Aby wziąć udział w badaniach należy zarejestrować się pod numerem tel. 61 88 50 729, od poniedziałku do piątku w godzinach od 8:00 do 15:00.

Tego dnia w Wielkopolskim Centrum Onkologii, w godzinach od 11:00 do 15:00, prowadzone będą również Warsztaty szkoleniowe dla pielęgniarek środowiskowych w ramach projektu pt. Realizacja Programu Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi w województwach lubuskim, wielkopolskim i zachodniopomorskim, współfinansowanego z Europejskich Funduszy Społecznych na lata 2014-2020. Podczas warsztatów zostaną poruszone tematy związane z epidemiologią oraz pierwszymi objawami nowotworów głowy i szyi. Przeprowadzony będzie również pokaz opieki pielęgniarskiej nad pacjentem z rurką tracheotomijną. Ponadto, omówione zostaną tematy związane z żywieniem chorych onkologicznych. W spotkaniu mogą wziąć udział pielęgniarki środowiskowe zamieszkujące ww. województwa po uprzednim zgłoszeniu pod numerem tel. 61 88 50 729, od poniedziałku do piątku w godzinach od 8:00 do 15:00 lub mailowo na adres pngs@wco.pl.

- 19 września: Edukacja – wykłady dla uczniów I Liceum Ogólnokształcącego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu oraz I Liceum Ogólnokształcącego i Szkoły Podstawowej Fundacji EKOS w Swarzędzu oraz akcja informacyjna w Centrum Handlowym „Avenida”, prowadzona przez koordynatorki projektu na temat Ogólnopolskiego Programu Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi oraz możliwość zapisania się na badania.

- 20 września: Dzień pacjencki pt. „Pacjent dla pacjenta” – spotkanie edukacyjne w Wielkopolskim Centrum Onkologii dla członków Stowarzyszenia Osób z Nowotworami Głowy i Szyi, pacjentów i ich rodzin na temat rehabilitacji, opieki pielęgniarskiej oraz form wsparcia po leczeniu onkologicznym w rejonie głowy i szyi.

W tym roku, VII Europejski Tydzień Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi został objęty Patronatem honorowym przez: Marszałka Województwa Wielkopolskiego – Pana Marka Woźniaka, Prezydenta Miasta Poznania – Pana Jacka Jaśkowiaka, Wielkopolskie Centrum Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Poznaniu, Uniwersytet Medyczny im. Karola  Marcinkowskiego w Poznaniu, Wielkopolską Izbę Lekarską, Okręgową Izbę Pielęgniarek i Położnych w Poznaniu oraz Polskie Towarzystwo Psychoonkologiczne.

 

Kampania Make Sense

Nowotwory głowy i szyi stanowią siódmą co do częstości występowania grupę nowotworów złośliwych na świecie. W ostatnich latach coraz częściej raki te rozpoznaje się u osób młodych. Szacuje się, że w około 70 proc. przypadków przyczyną raka gardła środkowego jest zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). Wirus odpowiada również za znaczącą część nowotworów jamy ustnej. U większości osób zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego rozwija się bez żadnych objawów. Zanim dojdzie do zakażenia, wirus może być nieaktywny przez długi czas – kilka albo nawet kilkanaście lat.

Kampania Make Sense, prowadzona przez European Head and Neck Society (EHNS), ma na celu podniesienie świadomości na temat nowotworów głowy i szyi, długofalowo poprawiając wyniki leczenia poprzez: edukację, zwracanie uwagi na wczesne objawy choroby i skierowanie na multidyscyplinarne leczenie.

Wczesne rozpoznanie jest podstawą skutecznego leczenia nowotworów głowy i szyi w wielospecjalistycznych ośrodkach. Skuteczna opieka po leczeniu może ułatwić powrót pacjenta do aktywności społecznej, zmniejsza szansę wystąpienia wznowy oraz co najważniejsze, sprzyja poprawie wyników leczenia.

Europejski Tydzień Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi realizowany jest w ramach międzynarodowej kampanii Make Sense, którą zainicjowało i prowadzi EHNS w ścisłej współpracy ze środowiskami medycznymi oraz stowarzyszeniami pacjentów.

Nowotwory regionu głowy i szyi

Termin nowotwory głowy i szyi obejmuje wszystkie nowotwory górnego odcinka drogi oddechowo-pokarmowej w tym: wargę, jamę ustną, język, gardło środkowe (migdałki), jamę nosowo-gardłową, gardło dolne, krtań, nos, zatoki przynosowe, podstawę czaszki, oczodół, ślinianki, ucho zewnętrzne, środkowe i wewnętrzne, nowotwory zlokalizowane na szyi (układ chłonny, tarczyca) oraz skórę głowy i szyi.

Zgodnie z aktualnymi danymi Krajowego Rejestru Nowotworów w ostatnich latach nowotwory głowy i szyi stanowiły około 8% wszystkich nowotworów rozpoznanych u mężczyzn oraz 5% u kobiet. Specjalistom z zakresu leczenia tych nowotworów powyższe statystyki wydają się zaniżone. Dane WHO pokazują, iż każdego roku na świecie rozpoznaje się 600 000 nowych zachorowań na nowotwory głowy i szyi, a 350 000 osób umiera z tym rozpoznaniem.

Szczegółowe badania przeprowadzone przez Wielkopolski Rejestr Nowotworów (Wielkopolskie Biuro Rejestracji Nowotworów), wykazały, że w Wielkopolsce w 2014 roku nowotwory złośliwe głowy i szyi stanowiły czwartą u mężczyzn i piątą u kobiet przyczynę zachorowalności. W analizowanym okresie zgłoszono 1124 nowe zachorowania, co w stosunku do roku 1999 oznacza wzrost o 38%. Przy czym należy zwrócić uwagę, iż tempo wzrostu nowo rozpoznawanych nowotworów przyspiesza, gdyż przyrost roczny (2013-2014) wyniósł 5%. Dane te wydają się odzwierciedlać sytuację ogólnokrajową.

         

                          Mężczyźni                                                                Kobiety

Rysunek 1.  Zachorowania na nowotwory głowy i szyi, ASR 2014.

Nowotwory głowy i szyi ze względu na swoje umiejscowienie rozwijają się skrycie i wywołują objawy niezwiązane z infekcją górnych dróg oddechowych, takie jak:

- pieczenie języka,

- niegojące się owrzodzenie oraz czerwone lub białe naloty w jamie ustnej,

- ból gardła, ból w trakcie oraz problemy z przełykaniem.

- przewlekła chrypka,

- guz na szyi,

- niedrożność nosa lub krwawy wyciek z nosa,

W odpowiedzi na stały i bardzo znaczący wzrost zachorowalności na nowotwory głowy i szyi z inicjatywy prof. dr hab. n. med. Wojciecha Golusińskiego powstał Ogólnopolski Program Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi, którego głównym celem jest wczesne wykrycie zmian nowotworowych, co pozwala na zastosowanie mało inwazyjnego leczenia oraz szybki powrót pacjenta do zdrowia oraz pracy. Oprócz tradycyjnych metod, takich jak chirurgia czy radiochemioterapia, pojawiły się również nowe możliwości leczenia – chirurgia robotowa we wczesnym stadium zaawansowania choroby nowotworowej oraz immunoterapia w zaawansowanych stadiach.

Ideą Programu jest udzielenie świadczeń pacjentom z grupy wysokiego ryzyka zachorowania na nowotwory głowy i szyi, do których należą osoby palące, nadużywające alkoholu oraz narażone na infekcję wirusem brodawczaka ludzkiego lub mające jeden z sześciu powyższych objawów utrzymujący się przez 3 tygodnie pozwalając na bezpłatną wizytę u specjalisty otolaryngologa bez skierowania i bez kolejki.

Więcej informacji na temat VII Europejskiego Tygodnia Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi znajdą Państwo na stronach www.oppngis.pl, www.wco.pl/aktualnosci, www.glowaiszyja.pl/aktualnosci oraz na Facebooku - Profilaktyka Nowotworów Głowy i Szyi w Wielkopolskim Centrum Onkologii.